Pastorale brief van de Belgische bisschoppen over Amoris Laetitia gaat in tegen de traditie van de Kerk

Foto: Phil Roussin, Flickr

De Apostolische Exhortatie Amoris Laetitia heeft al voor grote verwarring binnen de Kerk gezorgd. Volgens sommigen geeft het document impliciet de toestemming tot het uitreiken van de Communie aan hertrouwde gescheidenen – een praktijk die tegen de kerkelijke traditie in zou gaan. De Bisschoppen van België hebben zich achter deze interpretatie geschaard met een pastorale brief.

Een merkwaardig aspect aan deze brief, is dat het goede argumenten tegen het uitreiken van de Communie aan hertrouwde gescheidenen geeft, dat het dan geen echt antwoord geeft op deze argumenten, maar dat het vervolgens als het ware volledig los daarvan pastorale argumenten geeft en een beetje uit de lucht besluit dat er geval per geval geoordeeld moet worden. De doctrinaire argumenten worden gewoon genegeerd; het objectieve wordt genegeerd voor puur subjectivisme.

Laat ons de brief nader bekijken. Het stuk over de hertrouwde gescheidenen begint onder de titel ‘omgaan met de gebrokenheid’ (p. 9).

Na een situatieschets, begint de brief met de woorden van de H. Apostel Paulus die zeer duidelijk wijzen op het gevaar van een onwaardige Communie: “Wie dus op onwaardige wijze het brood eet of de kelk des Heren drinkt, bezondigt zich aan het Lichaam en Bloed des Heren. Laat dus eenieder zichzelf onderzoeken, en pas dan eten van het brood en drinken van de kelk.” (1Kor. 13, 27-28) Wel jammer dat ze de conclusie in het volgende vers vergeten zijn: “Want wie eet en drinkt, eet en drinkt zich een oordeel, zo hij het Lichaam niet naar waarde kan schatten.” (v. 29)

Hieruit blijkt dat het heel gevaarlijk is om de Communie in onwaardige staat te ontvangen. De Cathechismus legt verder uit wat hiermee bedoeld wordt: “Hij die zich van een zware zonde bewust is, moet het Sacrament van verzoening ontvangen voordat hij te Communie gaat.” (Cath. Rom., 1385) Let op dat Paulus schrijft dat de communicant zichzelf dan “een oordeel eet en drinkt”: de communicant brengt dus zichzelf schade toe. Het is de moederlijke liefde van de Kerk om hem hiertegen te waarschuwen en hiertegen te willen beschermen.

Vervolgens vragen de Belgische Bisschoppen zich af wat deze woorden van Paulus betekenen voor hertrouwde gescheidenen. Het lijkt mij met de woorden van Paulus in het achterhoofd duidelijk dat als er sprake is van ‘zware zonde’, de hertrouwd gescheidenen voor hun eigen bestwil beter niet te Communie gaan.

Wat zegt de Cathechismus nu hierover? Ook hier is de Cathechismus opvallend duidelijk: “Echtscheiding betekent een zware schending van de natuurwet,” en verder “een feitelijke nieuwe verbintenis, zelfs al zou die door de burgerlijke wet erkend zijn, maakt de breuk nog ernstiger: de hertrouwde persoon bevindt zich dan in een situatie van publiek en blijvend overspel.” (Cath. Rom., 2384)

Er kan dus geen twijfel over bestaan dat er sprake is van een zware zonde bij hertrouwd gescheidenen én dat wie zich van een zware zonde bewust is, niet te Communie kan gaan. Hieruit lijkt logisch te volgen dat de Kerk hertrouwd gescheidenen moet beschermen tegen zichzelf door hen niet toe te staan tot de Communie tot ze hun situatie veranderd hebben en terug in de genade van God leven.

Wat zetten de bisschoppen hiertegenover om ons uit te leggen dat hertrouwd gescheidenen in sommige gevallen toch toegelaten mogen worden ook al willen ze hun situatie niet veranderen? In feite dus bitter weinig. Wie een argumentatief betoog tegen het syllogisme van hierboven verwachtte, komt van een kale reis terug.

Ze beginnen met te erkennen dat “de onverbrekelijkheid van het huwelijk behoort tot het fundamentele en onopzegbare geloofsgoed van de Kerk.” Die zin klinkt wel mooi Katholiek, maar als er dan niet uitgelegd wordt hoe dat in overeenstemming te vallen brengt met het toelaten van de Communie voor hertrouwd gescheidenen, heeft dat geen enkele waarde. Het lijkt eerder een afleidingsmanoeuvre dat ze er af en toe toch nog Katholieke dingen tussen te zetten.

Vervolgens verklaren de Bisschoppen vanuit het niets dat we niet alle situaties over een kam mogen scheren. Waarom niet? Hebben ze hier een bron voor? Of een argument? Ze zeggen het in elk geval niet. Maar de Apostel Paulus leek zich alvast niet te storen aan het principe van de Belgische Bisschoppen, want hij zegt dat wie in zware zonde is niet te Communie kan gaan. Hij maakt geen onderscheid. Ook de Cathechismus lijkt zich niet te storen aan het principe van de Belgische Bisschoppen.

Daarna zeggen de Bisschoppen sentimentele zaken die waar en belangrijk zijn, maar die ook niet veel ter zake doen aan de vraag of hertrouwd gescheidenen te Communie mogen gaan of niet. Zo schrijven ze bijvoorbeeld: “Zij blijven geroepen om God lief te hebben.” Dat is waar, maar het doet niet ter zake. De Kerk zegt al zolang dat wie in doodzonde is niet te Communie kan gaan. Maar daarmee zegt ze niet dat die mensen daardoor voor altijd verstoten zijn van Gods liefde: dankzij de Biecht kunnen ze terug in volle eenheid komen met de Kerk. God blijft ons dus altijd beminnen; anders had Hij de Biecht niet ingesteld. Met al die zaken die ze opsommen geven de Bisschoppen in het geheel geen antwoord op het argument dat gegeven kan worden tegen de Communie voor hertrouwde gescheidenen, en dat de Kerk al sinds haar begin gegeven heeft.

Ten slotte orakelen de Bisschoppen van België dat elk geval apart beoordeeld moet worden en spreken ze over verzachtende omstandigheden. Oppervlakkig gezien lijkt de Cathechismus hun misschien een punt te geven, want ze zegt dat één van de partijen het onschuldig slachtoffer kan zijn van een echtscheiding en dat die persoon geen morele schuld treft. (nr. 2386) Dat is absoluut waar. Maar dit gaat over het scheiden, niet over het hertrouwen. Het gebeurt, en het is tragisch, dat iemand burgerlijk scheidt zonder dat hij of zij dat wilde. Maar het hertrouwen is altijd een persoonlijke keuze, en een keuze waarvan in nr. 2384 gezegd wordt dat ze de breuk nog erger maakt.

De “pastorale” brief van de Belgische Bisschoppen verkondigt een standpunt  dat in tegenspraak is met de traditie. Zoals we gezien hebben, is hun standpunt vanuit doctrinair oogpunt volledig onhoudbaar en ze draaien gewoon wat rond de pot om geen antwoord op de weerlegging van hun standpunt te moeten geven. Hiermee negeren ze dus de doctrine en stellen ze zichzelf boven het gezag van de doctrine.

Het gaat zelfs verder dan dat. Ze negeren volledig objectieve gegevens en argumenten voor een subjectief verhaal en subjectieve argumenten. Ze willen zich dus naast of boven de objectiviteit plaatsen. Dit gaat verder dan het verkondigen van een uiterst dubieus standpunt – het is de impliciete verkondiging van de mens, en niet langer de realiteit, laat staan God, tot maat van alle dingen.

Auteur:Hiëronymus Saepinus

"Licet nos aut angelus de caelo evangelizet vobis praeterquam quod evangelizavimus vobis, anathema sit." (Gal. 1, 8) "Non enim est occultum quod non manifestetur nec absconditum quod non cognoscatur et in palam veniat." (Lc. 8, 17)

14 commentaren op “Pastorale brief van de Belgische bisschoppen over Amoris Laetitia gaat in tegen de traditie van de Kerk

  1. Dank u wel aan de auteur voor deze kritische en verhelderende analyse. Dank u wel ook aan katholiek forum.
    Het is al een tijdje aan de gang dat de Belgische Bisschoppen zich ( pretentieus en hoogmoedig ) afkeren van de officiële Kathechismus ( cfr beproeving versus bekoring). Een arme plaatselijke kerk zijn we geworden. Intriestig.
    God zij dank is de kerk universeel en zijn er nog goede en uitmuntende ware Christelijke herders zoals Kardinaal Sarah – met zijn 2 opmerkelijk sublieme boeken ‘Dieu ou rien’ en ‘la force du silence’ ( zie op you tube )

  2. Men mag de Leer van de Kerk niet veranderen en het Evangelie en de Woorden van Jezus, omdat het ingeven is door de Heilige Geest en de Woorden van Jezus zijn de Woorden van de Drie-ene God. Basta.

  3. Goed artikel. De spijker op zijn kop. Het lijkt er nu inderdaad op dat elke priester maar voor zichzelf moet uitmaken of de uitzondering van toepassing is of niet. Op de ene plaats zullen hertrouwd-gescheidenen gemakkelijk ter communie kunnen gaan, op de andere plaats niet: “welkom” verdeeldheid. We hebben gezien wat een dergelijke “uitzonderingsmaatregel” gedaan heeft met het waardig uitreiken en ontvangen van de communie en de liturgie in het algemeen. Als ik de Kerk tegenwoordig zo zie, met vrolijke Frans aan het roer, neig ik er haast toe te geloven dat Mgr.Lefebvre gelijk had. De boel gaat stilaan naar de knoppen.

    1. Mag ik van uw vraag gebruik maken om even deze woorden te plaatsen:
      – des te prachtiger het gebouw en de liturgische ceremonie, des te minder de geestelijke beleving.
      Maar dat geldt niet voor geestelijke gezangen. Monniken neigen ertoe ceremonie sober te houden maar hun gezangen lijden daar niet onder. Kluizenaars gaan nog een stapje verder: zo goed als geen ceremonie maar hun hart neigt naar voortdurend geestelijk gezang.

      Heel wat Amerkaanse kerken bezitten (gaan gebukt onder) een werkelijk enorm altaar.

      https://www.flickr.com/photos/pbr-photos/16584276805/
      photo taken on Taken on January 11, 2014
      Phil Roussin — https://www.flickr.com/photos/pbr-photos/
      Latin Mass Wedding — St. Francis de Sales Oratory

      https://www.flickr.com/photos/pbr-photos/sets/72157627978351474/
      St. Francis de Sales Church (the Oratory of Saint Francis de Sales) is a Roman Catholic oratory located on the South Side of St. Louis, Missouri
      – Hier ook foto’s met kardinaal Burke.

      1. Beste Eric. Bedankt voor uw antwoord. Menig altaar is inderdaad wat pompeus, wat kàn afleiden van het mysterie maar wil dat in principe niet doen. Het is de intentie en, liturgisch gezien, zelfs de opdracht van de gelovigen om het mysterie met schoonheid in al zijn vormen te omgeven. Elke plaats en tijd drukt daar zijn eigen stempel op. Rijk aan versiering of meer sober. Zelfs in de orthodoxe kerken waar de iconografie veel uniformer is dan in het westen, zie je sobere maar ook rijker versierde iconostases. Persoonlijke smaak is dan nooit helemaal te vermijden en zo blijven dit soort zaken helaas discutabel.
        Maar dat hoeft niet. Zelfs als je vol verwondering naar het altaar zit te staren, weet God je in die houding prima te raken. In tegenstelling tot het protestantisme, dat enkel een “woord-geloof” is, waardoor kerkgebouwen heel sober zijn, is ons katholieke geloof een belevings-geloof en daar hoort, naast het woord, ook liturgie in al zijn vormen bij. Helaas worden de dan wel eens geconfronteerd met dingen die misschien bombastisch overkomen.
        Maar in mijn hart zit een klein benedictijntje dus mijn voorkeur gaat ook uit naar soberheid.
        Sorry voor het afdwalen van het onderwerp, ik zal het nooit meer doen ; )

  4. goed artikel laat te vele fouten zien in het programma van deze Paus een spijker op zijn kop het zal nog meer verdeeldheid brengen en dat is iets wat niemand wil!

  5. Goed artikel ja! Ik had van de Belgische bisschoppen niks anders verwacht.: die zijn sowieso vóór alles waar Benedictus en Léonard tegen waren en dus ook omgekeerd. Erger was Amoris Laetitia zelf: dat was de bevestiging van waar “vrolijke Frans” – bedankt Bart! – al vanaf het begin van zijn pontificaat duidelijk op aanstuurde. Alhoewel, bevestiging?… Het is bewust dubbelzinnig opgesteld, nei om verdeeldheid te zaaien, maar om geen duidelijk standpunt in te nemen en niemand voor het hoofd te stoten, en dàt is pas erg!… En ja ik had echt niks anders verwacht van onze Belgische bisschoppen…

  6. Ik vraag mij af hoeveel Belgen dergelijk gepalaver van 16 pagina’s lang daadwerkelijk nog lezen? Volgens mij kent het merendeel van onze bevolking om te beginnen die langdradige aaneenschakeling van subjectivistische en sentimentalistische mijmeringen, genaamd “Amoris Laetitia”, van Paus Franciscus niet, en gaan zij evenmin op de hoogte zijn van deze achterlijke brief. Diegenen die een paus zoals Franciscus, en bisschoppen zoals de Belgische, het luidst prijzen zijn dikwijls diegenen die zich nooit of te nimmer in een kerk vertonen. Door zichzelf als een kerkelijke antifa te presenteren, plaatst het Belgisch Episcopaat zich in een soort van schemerzone, want de vrijzinnige massa, waaraan de bisschoppen serviele obéissance geven, staat onverschillig jegens hen en alles wat met bisdommen, kerkelijke actualiteit en religieuze praktijk te maken heeft, terwijl de oprechte Katholieken in het land zich verzetten tegen hun (de bisschoppen) verraad en hun verwijfde zever die klinkt als ware het uit één of ander vrouwenblad overgenomen, en hun vrijzinnige activiteiten met geen stok aanraken.

    De mensen hier kennen de namen van hun bisschoppen, en het feit van hun amorele en adogmatieke stellingnames; en daar stopt het ongeveer. Men weet dat de Katholieke traditie door hen niet serieus genomen wordt, ofschoon zij van ambtswege haar vertegenwoordigers zijn, en bijgevolg worden zij zelf niet serieus genomen door de menigte.

    De les die Messeigneurs hier uit kunnen trekken: Laat uw belachelijk discours uit de jaren zestig vallen, en herstel in ere de goddelijke en kerkelijke traditie in al haar schrikwekkende luister en grootheid, opdat de oprechte Katholieken die er nog zijn in ons vaderland als uw elitetroepen tegen de vrijgeesterij kunnen functioneren, in plaats van als uw genoodzaakte tegenstanders.

    1. Inderdaad Benjamin. Het is toch ook zo dat ik ontslagen wordt als ik handel en spreek tegen het beleid van mijn baas. Hoe anders is dat in de Kerk. Daar mag je als priester en bisschop zo ver van de leer afzwalpen als je maar wil. En maar vooral veel glimlachen als er een camera in de buurt is. Daar herken je ze aan.

      1. Bart,

        Die maçonnieke bureaucratie binnen het Vaticaan is de grote kanker, en moet met de wortel uitgetrokken worden. Ik hoop dat kardinalen en bisschoppen tot een open en directe confrontatie met de Kasperieten zullen komen, want het is beter voor de Katholieke Kerk dat haar vijanden uit haar treden en formele schismata doen oprijzen, dan dat zij in de gezagsposities van de Kerk blijven verwijlen, tot grote rampspoed voor de onsterfelijke zielen die door hen misleid worden.

        Wat onze toestand hier in de Belgische Kerk extra tragisch maakt, is dat wij morele leiders derven die wij nodig hebben op dit gewichtig moment in de geschiedenis waar ons volk bedreigd wordt met exterminatie ten gunste van de binnendringende Mahometaanse stammen. Tijdens deze climactische momenten zitten onze bisschoppen hier eufemistische praat te verkopen over heiligschennende echtbrekers met als conclusie dat, ja, de paarlen toch voor de zwijnen geworpen mogen worden.

        Mocht ons volk inzien dat zijn morele verlamdheid hem tot op het bed van zijn doodsstrijd gevoerd heeft, en dat een geestelijke regeneratie in het Kostbaar Bloed Christi cruciaal is om triomferend de kolossale bedreiging vanwege het samenspel van de Joden, de Vrijmetselaars en de Mahometanen, te trotseren. Alleen oprechte bekering kan ons volk uit zijn individualistische lamledigheid trekken; het Christendom is eeuwen lang de onoverbrugbare dam geweest die de Turk buiten onze poorten hield. Tegen de steenharde Antemurale Christianitatis brak deze boze vijand telkens opnieuw zijn tanden.

        Polen en Hongarije blijken stilaan meer en meer deze Antemurale, dat Bolwerk des Christendoms, te worden tegen de woeste golven van de barbaarse horden die onstuimig tegen de Europese landsgrenzen te keer gaan. De zoon van PM Beata Szydło, zeer onlangs priester gewijd, zal op 4 Juni de traditionele Romeinse Mis – dus niet de Novus-Ordo Mis – opdragen bij de Petrusbroederschap in Polen. Een teken des tijds…

      2. Bart,
        Hoe herken je ze nog, onze Bischoppen… en hun favoriete leider?
        zie eens op you tube, hoe Bergolio antwoordt op de vragen van de journalisten op zijn terugvlucht van Fatima 13 mei 2017—)conference de presse du pape Francois de retour de Fatima.
        Ronduit beschamend.

Er is geen mogelijkheid (meer) om commentaar te geven op dit nieuwsbericht