Commissie opgericht door Franciscus om Humanae Vitae te “herinterpreteren” in het “licht van Amoris Laetitia”

Monseigneur Gilfredo Marengo, professor aan het pontificale instituut van Johannes Paulus II, wordt de coördinator van een commissie die door Paus Franciscus benoemd is om de Encycliek Humanæ Vitæ van Paus Paulus VI te herinterpreteren in het licht van Amoris laetitia. Dit zal gebeuren ter gelegenheid van de 50^ste verjaardag van Humanae Vitae, die volgend jaar zal plaatsvinden.

We kunnen bevestigen dat er een commissie bestaat. De leden zijn: Monseigneur Pierangelo Sequeri, hoofd van het pontificale instituut van Johannes Paulus II; Professor Philippe Chenaux, lector in de kerkgeschiedenis aan de pontificale universiteit van Lateranen en Monseigneur Angel Maffeis, hoofd van het Paul VI-instituut in Brescia. De coördinator is Marengo, docent in Theologische Antropologie bij het Johannes Paulus II-Instituut en lid van het bestuurscomité van het tijdschrift CVII-Centro Vaticano II Studi e ricerche.

De commissie benoemd door Paus Francisus heeft de taak om in het Vaticaanarchief de documentatie op te zoeken in verband met het voorbereidende werk voor Humanæ Vitæ, dat plaatsvond over een periode van drie jaar, tijdens en na het Tweede Vaticaanse Concilie. De eerste studiegroep over de kwestie van “geboorteregulatie” werd gevormd door Johannes XXIII in maart 1963 en groeide tot 75 leden onder Paulus VI. In 1966 leverden de “experts” hun conclusies aan Montini en stelden zij voor om de deur te openen voor kunstmatige anticonceptie.

In april 1967 verscheen het document dat voor de commissie was voorbehouden – en van waaruit het “herbestuderen van de Encycliek” moet beginnen – in Frankrijk in Le Monde, in het Verenigd Koninkrijk in The Tablet en in de VS in de National Catholic Reporter . Paulus VI heeft echter na twee jaar wankelen de Encycliek Humanæ Vitæ gepubliceerd op 25 juli 1968, waarin hij de traditionele positie van de kerk bevestigde, die kunstmatige geboortebeperking altijd verboden heeft. Het was, zoals de filosoof Romano Amerio zei, de belangrijkste handeling van zijn pontificaat.

Humanæ Vitæ werd het voorwerp van ongekende tegenkanting, niet alleen van theologen en priesters, maar ook van sommige bisschoppen, en vooral van de Belgische bisschoppen onder leiding van Kardinaal Leo Suenens. Seunens had in het Concilie in heftige tonen uitgeroepen: “Laat ons de vooruitgang van de wetenschap volgen. Ik verzoek jullie, broeders. Laat ons een nieuw Galilei-proces vermijden. Eén is genoeg voor de kerk.” Kardinaal Michele Pellegrino, aartsbisschop van Turijn, omschreef de Encycliek als “een van de tragedies van de kerkgeschiedenis.”

In 1969 stemden negen Nederlandse bisschoppen, onder wie Kardinaal Alfrink, over de zogenaamde Onafhankelijkheidsverklaring, die de gelovigen uitnodigde om het onderwijs van Humanæ Vitæ te verwerpen. Bij dezelfde gelegenheid koos de Nederlandse Pastorale Raad met de onthouding van de bisschoppen de kant van de Nieuwe Catechismus. Ze weigerden de correcties die Rome voorstelde, en vroeg de Kerk om open te blijven voor “nieuwe radicale benaderingen” op morele kwesties die niet in de finale motie van het Concilie werden genoemd maar voortvloeiden uit het werk van het Concilie: voorhuwelijkse relaties, homoseksuele verbonden, abortus en euthanasie. “In 1968”, herinnert Kardinaal Francis J. Stafford zich, “ is er iets verschrikkelijks in de Kerk gebeurd. Onder de geestelijkheid, onder vrienden, ontstonden overal scheuringen, die nooit meer zouden worden gerepareerd: die wonden blijven drukken op de hele Kerk”. (1968, L’anno della prova, in L’Osservatore Romano, 25 juli 2008).

Op het gebied van anticonceptie heeft Paulus VI zich in Humanæ Vitæ uitgedrukt, op een manier die theologen als onfeilbaar en dus onveranderlijk beoordelen, niet omdat het document in zichzelf de vereisten van onfeilbaarheid had, maar omdat het een leer herbevestigt die altijd door het eeuwigdurende Magisterium is voorgeschreven voor de Kerk. De jezuïetentheologen, Marcelino Zalba, John Ford en Gerald Kelly, de filosofen Arnaldo Xavier da Silveira en Germain Grisez, en vele andere auteurs verklaren hoe de leer van Humanæ Vitæ als onfeilbaar moet worden beschouwd, niet uit hoofde van de daad van zijn afkondiging, Maar omdat het document het gewone universele magisterium van de pausen en de bisschoppen van de wereld bevestigt.

Monseigneur Marengo, de prelaat aan wie Paus Franciscus de taak heeft toevertrouwd om Humanæ Vitæ te herlezen, behoort tot de categorie prelaten die ervan overtuigd zijn dat ze het onverenigbare kunnen verzoenen. In september 2015, toen hij in Vatican Insider commentaar gaf op het werk van de synode over de familie, opperde hij:  “om een opvatting te verlaten over het leerstellige erfgoed van de Kerk als ware het een gesloten systeem, ondoordringbaar voor vragen en provocaties van het hier en nu, waarin de christelijke gemeenschap wordt opgeroepen om zijn geloof te rechtvaardigen door middel van zijn verkondiging en getuigenis.”

In een nieuwere artikel in dezelfde krant (Vatican Insider, 23 maart 2017) met de belangrijke titel Humanæ Vitæ en Amoris laetitia, vraagt ​​Monsignor Marengo of “het polemische spel – de pil ja – de pil nee, zoals vandaag de dag – de Communie voor gescheiden hertrouwden ja – de Communie voor gescheiden hertrouwden nee – niet slechts een schijn van ongemak en last is, wat veel beslissender is voor het kerkelijke leven” “ In feite is iedere keer dat de christelijke gemeenschap in de fout komt en voorstellen van levensmodellen maakt die afkomstig zijn van te abstracte en kunstmatig gebouwde theologische idealen, het haar pastorale werking slechts begrijpt als de schematische toepassing van een leerstellige paradigma. (…)”

Opgemerkt moet worden dat Monsignor Marengo niet voorstelt om Amoris laetitia te lezen in de lijn van de hermeneutische continuïteit. Hij ontkent niet dat er een tegenstrijdigheid tussen beide documenten bestaat: hij erkent dat Amoris laetitia toestaat wat Humanæ Vitæ verbiedt. Hij houdt vol dat elke theologische en leerstellige tegenstelling gerevitaliseerd en vervangen moet worden in een synthese die de twee tegenstellingen kan verenigen. De ware tegenstelling is die tussen het abstracte en het concrete, tussen de waarheid en het leven. Wat voor Monsignor Marengo wilt is dat we ons in de pastorale praktijk onderdompelen, zonder afhankelijk te zijn van “te abstracte en kunstmatige opgebouwde theologische idealen.”

Het zal de praxis zijn en niet een leer die de lijn van actie aangeeft. Gedrag, in het kort, wordt geboren uit gedrag. En geen gedrag kan onderhevig zijn aan abstracte theologische en morele waarderingen. “Modellen voor het leven” bestaan ​​niet, er is alleen de stroom van het leven, dat alles accepteert, alles rechtvaardigt, alles heiligt. Het principe van immanentie, weerlegd door de H. Pius X in de Encycliek Pascendi (1907), is op een voorbeeldige manier opnieuw voorgesteld.

Zullen er priesters en theologen zijn die, geconfronteerd met dit programma van “herinterpretatie” van Humanae Vitae, de moed hebben om het woord “ketterij” uit te spreken?

Artikel van Roberto de Mattei overgenomen door LifeSiteNews.com van Lepanto Foundation: “The Vatican plan to ‘reinterpret’ anti-contraception encyclical is real.”
Vertaling door Hiëronymus Saepinus voor het Katholiek Forum