“Meegaan met de tijd”: een goed idee? 

Modernisten binnen de hedendaagse Katholieke Kerk tonen zich vaak fier op hun aandacht voor de “tekenen van de tijd”. Ze denken hun medegelovigen hiermee op een hoger niveau van sociale vooruitgang te brengen. Tijdens de jaren ’60, het tijdperk van het Tweede Vaticaans Concilie, ontstond er onder invloed van de toenmalige tijdsgeest een impuls om afstand te doen van achterhaald beschouwde uiterlijke tradities en regels, om op een hedendaagse manier meer nadruk te gaan leggen op de essentie van de Christelijke boodschap. Inhoud, en daarmee werd vooral de sociale boodschap van het Christendom bedoeld,  moest primeren over vorm. Toch ontstond er een ware obsessie rond deze vorm en het afbouwen van alles wat met de uiterlijke verschijning van de Katholieke praktijk te maken had. De traditionele Latijnse liturgie moest wijken voor moderne eucharistievieringen in de volkstaal. Klerikalisme werd vervangen voor actieve lekenparticipatie. Daarnaast werden Katholieke gedragsregels minder streng en was er een zoektocht naar vereenvoudiging. Het kerkgebouw, “bevrijd” van communiebanken, “plaasteren beelden” en andere uitdrukkingen van volksgeloof, moest als de eigen, moderne living worden voor een “gezellig feest aan de Tafel van De Heer.” Uiteindelijk bleken de vaak houterige en saaie post-conciliaire “vieringen” allesbehalve gezellig of feestelijk en bleven gelovigen op hun honger zitten. 

Toen de eindeloze liturgische en andere hervormingen de kudde almaar verder deden slinken, haalde men tijdens de jaren ’80 en ’90 dan weer inspiratie uit de charismatische beweging en de oecumenische gemeenschap van Taizé. Er werd plaats gemaakt voor wereld jongerendagen en andere massabedevaarten om deze leeftijdsgroep met hun favoriete muziekgenres aan te trekken. Paus Johannes Paulus II geloofde sterk in het potentieel van pop muziek en de jeugdcultuur om een nieuwe generatie terug naar de kerk te lokken. Hij nodigde onder andere U2 zanger Bono en Bob Dylan uit voor concerten. Jammer genoeg was de sfeer van massa-evenementen moeilijk over te dragen naar de gewone parochie met het gevolg dat er parallelle gemeenschappen en gebedsgroepen ontstonden. 

Onder invloed van onze nieuwste Paus Franciscus vond men dan weer, dat niet alleen de vorm, maar ook de inhoud van het Katholicisme zelf “te rigide” werd geïnterpreteerd. Om pastorale redenen, moest er meer oog komen voor morele grijswaarden en het “goede” in alternatieve samenlevingsvormen, want anders zou niemand zich in een politiek correcte maatschappij nog Katholiek durven te noemen. Door te strijden tegen morele “rigiditeit” en een moderne visie op inclusiviteit na te hollen, lijkt het wel of Franciscus de Christelijke naastenliefde met onvoorwaardelijke tolerantie voor zondig gedrag verwart. De deuren van de Kerk, en als het Franciscus afhangt, ook deze van Europa, staan almaar wijder open, ook voor de “heidenen”, maar stemt dit wel overeen met de “tekenen van de tijd”? 

Wat Paus Franciscus en heel wat oudere katholieke leiders niet lijken te beseffen, is dat onze Westerse maatschappij o.a. onder invloed van het internet ideologisch zeer gefragmenteerd geworden is en niet noodzakelijk ontvankelijk voor eenvoudige, progressieve boodschappen. Logaritmes op het Internet brengen gelijkgestemden dichter bij elkaar, waar ze opgaan in afgeschermde virtuele gemeenschappen, die allesbehalve inclusief zijn. Integendeel, er is een groeiende interesse voor radicale standpunten, of ze nu links, rechts, atheïstisch of religieus zijn. De hedendaagse mens is bovendien veel mondiger geworden en laat zich dus niet langer een naïef verhaal opleggen van “gezellig tafelen” in de kerk en een vaag “alles is ok als je maar lief bent”-discours. Deze paternalistisch geïnspireerde, zeemzoeterige vereenvoudiging (of zeg maar verbastering) van het Christelijk geloof reflecteert naar mijn mening vooral de innerlijke leegte en (intellectuele) luiheid van de kerkleiding zelf. Hun comfortabele financiële situatie op kosten van de belastingbetaler is niet meteen een aanzet om met hun kudde nieuwe weiden op te zoeken of moedige standpunten aan te nemen. Deze leegte, die zich vertaalt in de onmacht van de hedendaagse clerus om een lichtbaken te zijn in onze maatschappij, is vooral in deze Covid tijd zeer schrijnend geworden. Met hun oorverdovende stilte, medewerking aan de schorsing van eucharistievieringen en al dan niet expliciete steun aan het medisch totalitarisme, volgen onze priesters en bisschoppen ook vandaag nog steeds de “tekenen van de tijd”. Daarom kan men zich afvragen of “meegaan met de tijd” wel zo’n goed idee is? Stel je voor dat Pater Damiaan, of zovele andere voorbeelden van 2000 jaren Christelijke barmhartigheid, zich hadden laten leiden door smetvrees en apathie? Dan was het Christendom als wereldreligie niet eens van de grond gekomen.

Auteur:Katharina Gabriels

Katharina Gabriels is gehuwd en moeder van twee tieners. Ze is gefascineerd door (kerkelijke) actualiteit, hedendaagse maatschappelijke ontwikkelingen en ethische kwesties.

17 commentaren op ““Meegaan met de tijd”: een goed idee? 

  1. Katharina wat je schreef, de hedendaagse mens laat zich dus niet langer een naïef verhaal opleggen van “gezellig tafelen” in de kerk en een vaag “alles is ok als je maar lief bent”-discours. Deze reflecteert o.a. (ook naar mijn mening) vooral de innerlijke leegte en (intellectuele) luiheid van de kerkleiding zelf.

    Maar, dat niet alleen, ze laten door hun gedrag zien dat ze de wereld niet begrijpen, ze volgen de politiek en de verloren schapen die in angsten leven, ze denken dat ze zo weten dat ze gelijk hebben met hun zoetzemerige instelling! Maar, door hun hoogmoed en onwetendheid wat mensen nodig hebben, worden mensen niet beter, ze worden slechter. Het lijden en het Kruis is verbannen, terwijl men juist deze beproevingen van het Kruis nodig heeft om vrij te komen van je eigen bekrompen en lege gedachten die jezelf en anderen al zeker niet vooruit helpen.

    De wereld is een leeg vat geworden, maar de kerk evengoed. De corona heeft het inderdaad meerdere malen bewezen door de kerksluiting en door dat de kerkleiding de politiek e.a. wereldse instellingen als verloren bange schapen volgde. Terwijl ze Jezus moeten navolgen!

    Als ze Jezus hadden nagevolgd dan hadden we wat anders gezien, dan hadden ze massaal voor kathedralen de rozenkrans gebeden, overal in de straten was er aanbidding en zuivere H. missen geweest ook al was er van buitenaf tegenstand. Niemand had de biecht moeten laten, want ze hadden wel veilige plaatsen gecreëerd waar mensen hadden kunnen gaan biechten en ze hadden via intenet en mondreclame het massaal kunnen verspreiden waar we terecht kunnen. Hun angst heeft hun verdoofd en nog steeds zijn ze bang, waardoor ze de stem van God niet beluisteren.

    Hopelijk zorgt God dat ze voor de Belgische bisschoppen en priesters aan hun sterfbed de Heilige Damiaan stuurt. Zodat hun geweten nog juist voor hun dood tot leven kan komen, want ook dat is verdoofd. Dat heeft dan weer de oproep tot vaccins bewezen. Als je geweten werkt dan wist je dat het niet oké was. God spreekt als je luistert en beschermt je als je hem wil navolgen. Pater Damiaan is een heel groot voorbeeld hoe de Heilige Drievuldigheid hem geholpen heeft om niet besmet te geraken van melaatsheid. Pas vanaf Pater Damiaan innerlijk besloten had om één te worden met de melaatsen heeft hij het gekregen. Dat is een groot geloof en dat is voor iedereen van goede wil mogelijk!

    Maar ja, streven naar Heiligheid is volgens onze belgische bisschoppen en vele priesters in doodzonde niet meer van deze tijd.

    1. Kortom, Lotje, de hele Damiaan-actie mag op de schop. De medicijnen tegen lepra hoeven niet langer verdeeld te worden in gebieden waar die ziekte nog woekert. Zolang de Heilige Drievuldigheid maar een oogje in het zeil houdt. Ben je toch besmet dan is dat jouw keuze. Je hebt je dan neergelegd bij de wil van de Heer. Bon. Bij Covid-besmetting mogen de ziekenhuizen dan ook zo reageren, toch? Een doodzieke niet-gevaccineerde heeft de keuze gemaakt, en hoeft het medisch personeel en de andere zieken niet langer op te houden. Laat hem/haar maar doodgaan. Zoiets? Ps. Ik ben er sterk van overtuigd dat Jozef De Veuster geen werkende medicijnen zou hebben geweerd, integendeel!

      1. Frank voor je nog reageert, begin eerst met bidden, ga dan biechten, stel je hart dan open, wees nederig tijdens de Heilige Mis en dan praten we verder. Nu straalt je reactie alleen maar angst en veel ongeloof uit en daar heb ik geen boodschap aan. En voor alle duidelijkheid ik ben blijven werken tijdens de corona bij de zieke en zwakke. Vertrouwen op een vaccin om jezus na te volgen? Hoe armzalig en leeg. Gelukkig wist pater Damiaan en vele andere Heiligen beter en zijn ze Jezus blijven na volgen zelf met risico op besmetting en eigen dood. Grote voorbeelden en Godzijdank hebben we deze Heiligen voorbeelden voor tijden wanneer geloofscrisis (zoals we nu ervaren) toeslaan. En ik durf met volle overtuiging zeggen dat pater Damiaan dit vaccin had geweigerd, waar ongeboren kinderen mee in verwikkeld waren. Zijn geweten had tijdens het gebed zo pijn gedaan, dat hij het nooit over zijn hart gekregen om dit vaccin te gebruiken. Hij had wel gebeden voor zuivere middelen die corona had kunnen bestrijden. Hij kende het verschil nog tussen goed en kwaad en dat zijn vele gelovigen kwijt.

  2. Paus Franciscus wil een synodale Kerk

    Na een eerste voorbereidingsfase van zes maanden op lokaal niveau, volgt een synodaal proces op continentaal niveau.
    Het secretariaat van de Bisschoppensynode heeft vandaag dinsdag 7 september 2021 twee belangrijke documenten gepubliceerd, als onderdeel van de voorbereiding voor de XVIde Gewone Algemene Bisschoppensynode die alles bij elkaar twee jaar in beslag zal nemen en waarbij de paus de hele wereldkerk wil betrekken. Paus Franciscus wil op die manier individuen, groepen en verantwoordelijken sterker bij de kerkleiding betrekken en ervoor zorgen dat zij beter naar elkaar luisteren. Slechts zo kan de katholieke Kerk volgens hem de uitdagingen van de toekomst met belangrijke veranderingen in Kerk en samenleving het hoofd bieden en haar getuigenis van de christelijke boodschap – dat het werk is van alle gedoopten – versterken.

    Het synodale proces start op 9 en 10 oktober in Rome en op 17 oktober in de lokale kerken.
    De documenten moedigen aan om elkaar te beluisteren zonder vooroordelen, om zich moedig en vrijmoedig uit te spreken en om dialoog te gaan met de Kerk, de samenleving en andere christelijke kerken. Opmerkelijk nog is dat het synodesecretariaat vraagt om de resultaten van de beraadslaging op maximaal tien pagina’s samen te vatten, al mogen nog begeleidende documenten worden toegevoegd.

    In het eerste document dat vandaag in Rome is voorgesteld met al titel: Voor een synodale Kerk: gemeenschap, participatie en zending wordt de context geschetst van de synode, tegen de achtergrond van de coronapandemie, de sociale ongelijkheid, misbruikschandalen in de Kerk en fenomenen als klimaatverandering en migratie. Er is ook een Vademecum gepresenteerd met een aantal tips voor bisdommen, kloosterordes en religieuze congregaties, spirituele gemeenschappen en verenigingen voor de organisatie van synodale bijeenkomsten. Er wordt ook een aantal mogelijke onderwerpen aangereikt.

  3. @Louis,
    Kortom: U propageert een kerk waarin de meerderheid beslist. Dus U propageert NIÉT waar DE WAARHEID van CHRISTUS wordt gepropageert.

    Dit is FOUTE boel. De kerk WÁS + IS + ZÁL NÓÓIT(!!!) democratisch zijn.

    Jezus Christus kwam niet op aarde om DE KERK te vestigen conform Zijn ménselijke wil, maar Hij kwam
    op aarde om DE WIL van GOD te doen ontspruiten.

    Voorbeeld: aan de natuur herken je de Wil van God.
    God heeft de Mens geschapen als de Kroon van Zijn Werk. Dit houdt tevens in, dat God de mens GOÉD (= correct) heeft geschapen (= zoals hij dat wenst vanaf het begin van de Schepping).

    Jezus heeft uitdrukkelijk één persoon aangewezen als Zijn menselijke opvolger: Petrus.
    (“GIJ ZIJT PETRUS EN OP DEZE STEENROTS ZAL IK MIJN KERK BOUWEN” (Mt. 16, 18Mt. 16, 18).

    Dus: Paus, BÉN onze menselijke leider en wees geen lafaard (zoals ook Jezus geen lafaard was).

  4. Kortom:
    Wij hebben ’n KÉREL als paus nodig; mietjes kunnen wij missen als kiespijn.
    (Het is nóóit leuk om kiespijn te hebben.)

    1. Om het met de woorden van Lotje te zeggen, Paus Derks: Begin eerst met bidden, ga dan biechten, stel je hart dan open, wees nederig tijdens de Heilige Mis en dan praten we verder.

  5. @Lotje Dierickx 😆 ,
    Bidden doe ik elke dag ’n paar keer + als ik mensen ontvang of erheen ga, sla ik bijna steeds een kruisteken met wijwater.
    Ik ga met mijn scootmobiel elke week naar de kerk. Alvorens de H. Mis begint, heb ik in de kerk ‘al’ pakweg ’n kwartier gebeden.

    Hartelijk bedankt dat U zich zorgen maakt om mijn gebeds – en kerkleven.

  6. Voilà. Mooi. Nu kunnen we verder praten. Lotje, jij en ik. Het ging er dus over dat Jozef De Veuster op geen enkele manier ooit nuttige medicijnen zou hebben geweigerd. Hij zou nu op de eerste rij staan om te gillen dat de rijke landen het vaccin vrijelijk beschikbaar moeten stellen voor al die landen waar Covid19 toeslaat en die de middelen niet hebben om het massaal te implementeren. Jozef De Veuster opvoeren als een pilaarheilige die vooral bad en in vrome vervoering vertoefde onder de heilige Drievuldigheid is de geschiedenis én zijn persoon zwaar geweld aandoen. Mag ik, geheel terzijde maar toch belangrijk, eens vragen aan de sterkhouders van dit forum: Mag een bloedtransfusie? Mogen antibiotica bij een zware longontsteking? Mag een hart- of niertransplantatie? Mag een doodstraf met inspuiting? Is dat allemaal ‘natuurlijk?’ Wat zegt God (De Bijbel) daarover? En wat is jullie interpretatie van wat de Bijbel (God) daarover zegt? Ik kijk uit naar élk antwoord dat niet inhoudt dat ik eerst moet bidden, biechten, de bijbel lezen, het licht moet zien in de talloze verschijningen van Maria, en dagelijks de rozenkrans moet bidden. Een normaal redelijk antwoord zou me deugd doen. Waarvoor alvast dank.

  7. Dit alles betreft: de randjes van de toelaatbaarheid opzoeken.
    Miin antwoord: gij zult de Heer, Uw God niet op de proef stellen.

    1. Gij zult de Heer, uw God wel meer van dienst zijn als je mij gewoon zou antwoorden op mijn vragen. Uw Heer, uw God antwoordt toch altijd via mensen? Of moet er vannacht eerst een Engel komen? (Sorry, dat laatste was er wat over)

  8. @Frank Dierickx,
    Dat is toch óverduidelijk? Hoe kan ik nóg duidelijker zijn? (Mt 4,1-4,11)

  9. @Frank Dierickx,
    Ik zal proberen nóg duidelijker te zijn:
    Bestrijd het duiveltje in U + bezoek regelmatig te kerk (Gods kindje).
    U zult bemerken dat – langzaam maar zéker – de belangrijkste dingen gaan zoals het hoort.
    (Pas op: Dit behoeft niet hetzelfde te zijn als wat U nu hoopt).

  10. Chesterton (een Engels schrijver die agnost was en zich bekeerde tot het christendom). In zijn boek Orthodoxie. Waar hij alles wat eindigt op -isme, zoals humanisme, socialisme, egoïsme, marxisme, islamisme, rationalisme, relativisme, weerlegt om uiteindelijk tot het christendom uit te komen wat de sleutel geeft die in het slot past en draait. Hij had ook een uitspraak. We hebben geen kerk nodig die met de wereld meegaat maar een kerk die de wereld in beweging zet. Prachtig en zo is het.

Er is geen mogelijkheid (meer) om commentaar te geven op dit nieuwsbericht